0 Αντισυνταγματικές οι μειώσεις στους μισθούς των στρατιωτικών...!!!

                Ακούστε τον Δρ. της Νομικής και Δικηγόρο Ηλία Ηλιακόπουλο ΕΔΩ

Δρ. της Νομικής και Δικηγόρος Ηλίας Ηλιακόπουλος.

Παλαιότερα είχα αναφερθεί με άρθρο μου (κάτω τα χέρια από τους ένστολους ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΘΡΑΚΗ 9-10-2012)στις δραματικές περικοπές των μισθών και επιδομάτων των ένστολων της τάξεως του 6% ή 7,5% και μάλιστα αναδρομικά από 1ης Ιουλίου 2012 ως και την κατάργηση των αυτομάτων μισθολογικών προαγωγών.

Είχε τότε τονισθεί πως η πολιτική περικοπής μισθών και επιδομάτων των ένστολων, δεν συνάδει με τις διατάξεις του Συντάγματος. Ιδιαίτερα είχε αναφερθεί πως ενώ στο άρθρο 103 παρ 4 του Συντάγματος ορίζεται πως οι Δημόσιοι υπάλληλοι που κατέχουν οργανικές θέσεις είναι μόνιμοι και εξελίσσονται μισθολογικά σύμφωνα με τους όρους του Νόμου, αντιθέτως οι ένστολοι όχι μόνον εξελίσσονται μισθολογικά αλλά οι μισθοί τους περικόπτονται!

Είχε αναφερθεί πως η περικοπή μισθών των ένστολων, έρχεται σε πλήρη δυσαρμονία με το άρθρο 25 του Συντάγματος που καθιερώνει μια από τις θεμελιώδεις αρχές της πολιτειακής μας διάρθρωσης, αυτήν της αρχής της αναλογικότητας.

Σύμφωνα με την διάταξη αυτή τα δικαιώματα του ανθρώπου ως ατόμου και ως μέλος του κοινωνικού συνόλου….τελούν υπό την εγγύηση του κράτους….

Οι κάθε είδους περιορισμοί που μπορούν κατά το Σύνταγμα να επιβληθούν στα δικαιώματα αυτά πρέπει να...
προβλέπονται είτε απ’ ευθείας από το Σύνταγμα, είτε από τον Νόμο, εφ’ όσον υπάρχει επιφύλαξη υπέρ αυτού και να σέβονται την αρχή της αναλογικότητας.

Ένα από τα θεμελιώδη ατομικά δικαιώματα του ανθρώπου είναι το δικαίωμα για εργασία (αρθ 22 του ισχύοντος Συντάγματος).

Εγγυητής και γι’ αυτό το θεμελιώδες δικαίωμα είναι το ίδιο το κράτος, τα ίδια τα κρατικά όργανα (νομοθετικά, διοικητικά και δικαστικά) τα οποία έχουν ρητή Συνταγματική υποχρέωση να διασφαλίζουν την ανεμπόδιστη άσκηση τους. Όχι μόνον δεν πρέπει να παραβιάζουν τα κρατικά όργανα το θεμελιώδες δικαίωμα για εργασία, αλλά τα θέλει να είναι και εγγυητές.

Πόσο αλήθεια κάτω από το γενικό αυτό πλαίσιο είναι συνταγματικές οι μειώσεις των στρατιωτικών;

Σύμφωνα με την διάταξη του άρθρου 22 παρ 1 Β’ Συντάγματος, ορίζεται πως «όλοι οι εργαζόμενοι ανεξάρτητα από φύλλο ή άλλη διάκριση, έχουν δικαίωμα ίσης αμοιβής για ίσης αξίας εργασία».

Η διάταξη αυτή τέθηκε αμέσως μετά το εδ α’ της παρ 1 του άρθρου 22 του Συντάγματος που με την διάταξη του κατοχυρώνεται το κοινωνικό δικαίωμα της εργασίας.

Το άρθρο 22 παρ 1 β’ τέθηκε ειδικά και παρά την κατοχύρωση της γενικής ισότητας με την παρ 1 του άρθρου 4 και της ισότητας με την παρ 2 του ιδίου άρθρου.

Η διάταξη του άρθρου 22 παρ 1 β’ του Συντάγματος τέθηκε από τον Συνταγματικό Νομοθέτη σαν ειδική και αυτοτελής διάταξη κοινωνικής κατεύθυνσης που αποτελεί ταυτόχρονα επιλογή και αποκρυστάλλωση σε κανόνα δικαίου.

Η διάταξη αυτή δεσμεύει πάνω από όλα το ίδιο το κράτος και τα διάφορα νομικά του μορφώματα και παρακλάδια. Η διάταξη αυτή είναι όπως αναφέρουμε αυτοτελής αλλά και κατηγορηματική και δίχως να υπόκειται σε εξαιρέσεις και αποκλίσεις, ενώ δεν μπορεί και δεν πρέπει να συνερμηνεύεται με την διάταξη του άρθρου 4 παρ 1 περί ισότητας.

Πρόκειται για μια διάταξη που αναπτύσσει πολύ περισσότερο μεγαλύτερης εμβέλειας τριτενέργεια, δηλαδή την αξία σεβασμού της όχι μόνον από το κράτος αλλά και από τρίτους.

Έτσι το Σύνταγμα μας την αρχή της ισότητας της αμοιβής για ίσης αξίας εργασία την διατύπωσε ειδικά και χωριστά στο άρθρο 22 παρ 1β, αποσυσχετίζοντας την ολότελα από την αρχή της γενικής ισότητας (άρθρο 4 παρ 1) την διατύπωσε μάλιστα κατά τρόπο ανεπιφύλακτο και «ανεξαίρετο».

Επομένως κάθε νομικός συσχετισμός της με την αρχή της γενικής ισότητας, είναι αυθαίρετος, όπως εξ ίσου αυθαίρετο είναι και το συμπέρασμα ότι επιτρέπονται αποκλίσεις από την αρχή της ισότητος των αμοιβών για ισάξια εργασία, όταν συντρέχουν «σοβαροί λόγοι».

Ο κανόνας αυτός «ίση αμοιβή για ίσης αξία εργασία» θεσπίζεται απευθείας από τον Συνταγματικό Νομοθέτη, ο οποίος αφαιρεί την εξουσία από τον κοινό όσο και τον σε συλλογική βάση Νομοθέτη για εξαιρέσεις από την πιο πάνω ρύθμιση.

Ο κοινός Νομοθέτης δεν μπορεί να ορίσει άνιση αμοιβή για ισάξια εργασία. Η διάταξη του άρθρου 22 παρ 1 β αποτελεί μέτρο γιατί πέραν από την αρχή της αναλογικότητας που διατρέχει το Σύνταγμα μας και τους κοινούς νόμους, η αξία της εργασίας είναι εκείνη που εξειδικεύει την αμοιβή ως μετρήσιμο μέγεθος.

Αποτελεί λοιπόν κανόνα δικαίου που αυτόματα ισχύει παντού. Όπου υπάρχει πραγματική κατάσταση άνισης αμοιβής για ισάξια εργασία, εκείνος σε βάρος του οποίου διαπράττεται η ανισότητα, έχει απ’ ευθείας από το Σύνταγμα αγώγιμη αξίωση απέναντι στον εργοδότη του, ακόμη περισσότερο βέβαια όταν αυτός είναι το ίδιο το κράτος ή κάποιο νομικό πρόσωπο του Δημοσίου τομέα, να αποκαταστήσει την ισότητα προσαυξάνοντας ανάλογα την αμοιβή του και όχι ασφαλώς μειώνοντας την αμοιβή εκείνου που αμείβεται περισσότερο.

Τα ανωτέρω αναφέρθηκαν για να δούμε πόσο συνταγματικές είναι οι μειώσεις των στρατιωτικών σε συνάρτηση με το άρθρο 22 παρ 1 β’ του ισχύοντος συντάγματος.

Άραγε ποια είναι η αξία της εργασίας ενός Διοικητή επιλαρχίας αρμάτων ή μοίρας πυροβολικού και αμοίβεται λιγότερο (;!) από τον υπάλληλο της βουλής που τοποθετεί το ποτήρι με το νερό στο βήμα της βουλής ή τον υπάλληλο που διεκπεραιώνει γραφική εργασία ή τον υπάλληλο σε κάποιο υπουργείο που κρατάει το πρωτόκολλο…

Ποια είναι η αξία της εργασίας ενός Διοικητή λόχου προκάλυψης που δεν έχει ωράριο, έχει φτάσει ακόμη και στον ύπνο του να κοιμάται παρέα με το κινητό του, μήπως ειδοποιηθεί για κάποιο συμβάν για να αμοίβεται λιγότερο από ένα ηλεκτρολόγο της υπηρεσίας πολιτικής αεροπορίας, ακόμη και από μια μόνιμη υπάλληλο με καθήκοντα καθαρίστριας;!

Ποια είναι η αξία της εργασίας ενός επαγγελματία οπλίτη που κάνει εικοσιτετράωρες βάρδιες, φυλάγοντας σκοπιά στην οριογραμμή, στην γέφυρα των Κήπων ή στις Καστανιές του Έβρου , με μείον δεκαπέντε βαθμούς κελσίου τον Χειμώνα και στους συν σαράντα το καλοκαίρι και μάλιστα έξι μέτρα από τον Τούρκο σκοπό με γεμισμένο και οπλισμένο το όπλο του για να αμοίβεται λιγότερο (!)- με μια πενιχρή αμοιβή 700-800 ευρώ, από τους καλοβολεμένους στην κεντρική εξουσία, υπεράριθμους μέσα στα υπουργεία (πχ πολιτισμού, ανάπτυξης κλπ) ή σε αποκεντρωμένες υπηρεσίες.

Σε όλα αυτά το κράτος και τα όργανα του αντί να εξασφαλίσουν και να κατοχυρώσουν τους στρατιωτικούς σύμφωνα με την χωρίς αποκλίσεις αρχή «ίση αμοιβή σε ίσης αξίας εργασία», τους περικόπτουν και από πάνω μισθούς και επιδόματα κατά παράβαση του άρθρου 22 παρ 1 β του Συντάγματος.

Έτσι η αρχή αυτή πρέπει να εφαρμόζεται αδιάκριτα και στους εργαζομένους στον ευρύτερο δημόσιο τομέα με σχέση δημοσίου δικαίου. Ως εργαζόμενοι δεν νοούνται μόνον οι ιδιωτικοί υπάλληλοι, αλλά και οι δημόσιοι υπάλληλοι, τα όργανα των σωμάτων ασφαλείας και φυσικά και οι στρατιωτικοί, των οποίων η φύση της εργασίας τους προϋποθέτει λεπτούς χειρισμούς και διαρκή ετοιμότητα!

Φυσικά η διάταξη του άρθρου 22 παρ 1β εφαρμόζεται υπό μια βασική προϋπόθεση. Να πρόκειται για «ισάξια εργασία». Η στενή ερμηνεία με αντικειμενικά και όχι υποκειμενικά κριτήρια επιβάλλεται προκειμένου να μην γίνει αυθαίρετη και αλόγιστη προσφυγή στην πιο πάνω διάταξη.

Τέτοια αντικειμενικά κριτήρια είναι τα συναφή προς την εργασία, προσόντα (πτυχία, εξειδίκευση, χρόνος εργασίας, τα έτη προϋπηρεσίας αλλά και το είδος εργασίας!)(βλ. Βελισάριο Καρακώστα. Το Σύνταγμα ερμηνευτικά σχόλια κλπ Αρθ. 22 σελ. 493, εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη, 2006).

Εξ άλλου είναι αναγκαίο, ο όρος «ισάξια» να ερμηνεύεται στενά. Δηλαδή δεν αρκεί μια κατ’ αρχήν ομοιότητα αλλά πρέπει να υπάρχει «ουσιώδης» ομοιότητα, αν όχι ταυτότητα ως προς την συνδρομή των αντικειμενικών κριτηρίων, ανάμεσα στις συγκεκριμένες περιπτώσεις των εργαζομένων (βλ. Β. Καρακώστα ο.π σελ. 494).

Ποια ουσιώδης ομοιότητα υπάρχει στους διάφορους υπαλλήλους- βουλής, υπουργείων, δημοσίων υπηρεσιών, που κάθονται καλοβολεμένοι πίσω από ένα γραφείο κάπου στο κλινόν άστυ και των στρατιωτικών που βάζουν σε κίνδυνο την ζωή τους και ευρίσκονται σε διαρκή ετοιμότητα, αφήνεται να απαντήσει κάθε καλόπιστος αναγνώστης!

Έτσι θα μπορούν οι στρατιωτικοί να προσφεύγουν στα διοικητικά δικαστήρια, αφού και αυτοί είναι δημόσιοι υπάλληλοι, μπορεί να παραπονούνται βάσιμα ότι για πραγματικά ισάξια εργασία μια διάταξη νόμου όρισε υψηλότερη αμοιβή για κατηγορία άλλη του ευρύτερου δημοσίου τομέα, χωρίς να συμπεριλάβει η ρύθμιση αυτή και εκείνους. Θα έπρεπε στην περίπτωση αυτή να μπορούν να δικαιωθούν με βάση την ειδική διάταξη του άρθρου 22 παρ 1 β του Συντάγματος.

Η διάταξη αυτή ως ειδική μεγάλου κοινωνικού ενδιαφέροντος, δημιουργεί απευθείας στους θιγόμενους εργαζόμενους «δικαίωμα για μισθολογική εξίσωση και υπερισχύει απέναντι στην διάταξη της παρ 1 του άρθρου 80 του Συντάγματος που ορίζει πως μισθός, σύνταξη, χορηγία ή αμοιβή, ούτε εγγράφεται στον προϋπολογισμό του κράτους, ούτε παρέχεται χωρίς οργανικό ή άλλο ειδικό νόμο»

Κατά συνέπειαν παρέχεται και στους στρατιωτικούς ειδικά με την θεμελιώδη διάταξη του άρθρου 22 παρ 1 β του Συντάγματος, η δυνατότητα μισθολογικής τους εξίσωσης σε σχέση με άλλες κατηγορίες δημοσίων υπαλλήλων που ούτε σε κίνδυνο εκτίθενται, αλλά ούτε κάτι εξειδικευμένο παρέχουν!

Ούτε μπορεί να σταθεί εμπόδιο, παλαιότερη νομολογία του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου (16/1983) με την οποία κρίθηκε ότι η αρχή της ισότητας της αμοιβής για ισάξια εργασία εφαρμόζεται μόνον στους εργαζομένους με σχέση ιδιωτικού δικαίου.

Βέβαια και η νεότερη Νομολογία (βλ. Εφ Θεσ/νίκης 2584/2009 ΝΟΜΟΣ) δέχεται πως το άρθρο 22 παρ. 1 εδ. Β’ του Συντάγματος ως ειδική εκδήλωση της δεσμεύουσας και το νομοθέτη συνταγματικής αρχής της ισότητας (αρθ. 4 παρ. 1 του Συντάγματος), αφορά στις σχέσεις εργασίας ιδιωτικού Δικαίου (έτσι και ΟλΑΠ 15/1997 Ελ Δνη 1997, 1037, ΕΕργΔ 1997, 976, ΑΠ 796/2001, ΕΕργΔ 2002, 337, ΕφΑθηνών 1896/2007 ΝΟΜΟΣ).

Όμως ο κανόνας αυτός δεν εφαρμόζεται επί συγκεκριμένης, βάσει διάταξης νόμου, παροχής σε ορισμένη κατηγορία μισθωτών σε σχέση με μισθωτούς οι οποίοι ανήκουν σε διαφορετική κατηγορία. Τέτοιοι είναι οι έχοντες διαφορετικό εργοδότη και διαφορετικούς ενόψει του είδους της εργασίας τους, όρους απασχόλησης και απολαβών.

Με βάση λοιπόν τις παραπάνω σκέψεις, η αρχή της ισότητας αμοιβής για ισάξια εργασία εφαρμόζεται αδιάκριτα και στους εργαζομένους στον ευρύτερο Δημόσιο τομέα, με σχέση Δημοσίου Δικαίου. Επομένως και στους στρατιωτικούς, οι οποίοι έχουν νόμιμα δικαίωμα να προσφύγουν με συλλογικές αγωγές στα αρμόδια Διοικητικά Δικαστήρια προς αποκατάσταση των αδικιών με γνώμονα την διάταξη του άρθρου 22 παρ. 1 β’ του Συντάγματος.